مقایسه سبک‏های هویتی و سبک‏های دلبستگی در نوجوانان بزهکار و غیر بزهکار شهر قم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، ایران.

2 دکتری تخصصی روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ایران.

3 دانشیار گروه حقوق، دانشگاه ازاد اسلامی واحد قم، ایران.

چکیده

مقدمه‌و هدف: بزهکاری در دوران نوجوانی از الگوهای رفتاری نابهنجار است که روند طبیعی زندگی نوجوان و اطرافیان را با آسیب جدی مواجه می‌سازد. این پژوهش با هدف مقایسه سبک‏های هویتی و سبک‏های دلبستگی در نوجوانان بزهکار و غیربزهکار شهر قم انجام شد.
روش‌شناسی پژوهش: پژوهش توصیفی-مقطعی و از نوع علّی-مقایسه‏ای (پس‏رویدادی) بود. تمامی نوجوانان بزهکار ساکن در کانون اصلاح و تربیت و همچنین، نوجوانان عادی شهر قم در سال 1402 جمعیت آماری پژوهش را تشکیل دادند، که از بین آن‏ها با روش نمونه‏گیری در دسترس تعداد 60 نفر (30 نوجوان بزهکار و 30 نوجوان عادی) انتخاب و به پرسشنامه سبک‏های هویت (برزونسکی و همکاران، 2013) و پرسشنامه سبک‏های دلبستگی (کولینز و رید، 1990) پاسخ دادند. داده‏ها در دو سطح آمار توصیفی، تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی LSD با SPSS نسخه 26 تحلیل شد.
یافته‏ها: نتایج نشان داد بین نمرات هویت اطلاعاتی، هنجاری، سردرگم/اجتنابی و هویت متعهد در دو گروه نوجوانان از نظر آماری تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، میانگین نمرات دو گروه در دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا/اضطرابی از نظر آماری تفاوت معناداری داشت. نتایج آزمون تعقیبی LSD حاکی از پایین بودن هویت متعهد و اطلاعاتی و دلبستگی ایمن در نوجوانان بزهکار در مقایسه با نوجوانان عادی و بالاتر بودن استفاده نوجوانان بزهکار از دلبستگی ناایمن و دشواری در هویت‏یابی (اجتنابی و هنجاری) بود.
نتیجه‏گیری: نتایج پژوهش بر لزوم توجه روزافزون کارشناسان و مسئولین حوزه بهداشت روانی-اجتماعی به نقش سبک هویت و دلبستگی در پیشگیری از آسیب‏پذیری‏های روانی-اجتناعی در دوران نوجوانی تأکید دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات